پمپ دنده ای
معرفی پمپ دنده ای
پمپ های دنده ای برای پمپ کردن و جابجایی مایعاتی که وزن حجمی بالا و فشار کم ( زیر 8 بار ) دارند ، طراحی شده اند. مایعات پمپ شده باید دارای خاصیت خود روغن کاری و بدون اصطکاک جامد یا خورنده و ناخالص باشد .
موارد استفاده
پمپ های دنده ای گردشی برای پمپ کردن سیستم روغن کاری موتور ، سوخت ، نفت ، گاز ، ملاس ، خمیر و دیگر مایعات خود روغن کاری که در صنعت موارد استفاده گوناگون دارند توصیه می شود . این پمپ ها همچنین برای روغن کاری و سیستم های خنک کن ماشین های مختلف ( ماشین ابزار ، موتورهای احتراقی و غیره ) با فشار پایین و موارد دیگر مناسب هستند .
طراحی
دو چرخ دنده ( محرک و متحرک ) در داخل پوسته می چرخند . در هنگام چرخش ، دنده ها مایع را از قسمت مکش بین پوسته پمپ و تاج دنده نگه می دارند و با خود به قسمت تخلیه پمپ منتقل می کنند . سپس دندها مایع را با فشار به شاخه تخلیه می رانند . محور محرک در بالای محور متحرک قرار دارد و روی محور محرک جای خار کوپلینگ وجود دارد. در دو طرف محورها ، بوش های نگه دارنده قرار دارند که به وسیله مایع پمپ شده روغن کاری می شوند و به وسیله پکینگ نخی ( نخ گرافیتی ) و بوش نگه دارنده نخ گرافیتی از نشت مایعات پمپ شده از اطراف محور محرک جلوگیری می نماید . ( برای پمپ کردن مایعات با درجه حرارت 180 الی 300 درجه سانتی گراد باید از پمپ مخصوص درجه حرارت بالا استفاده شود)
وسایل ایمنی
در برخی از مدل ها روی پوسته پمپ ها ، سوپاپ اطمینان مخصوص ( در قسمت بیرونی ) نصب شده است . اگر فشار کاری پمپ از مقدار مجاز بیشتر شود ، سوپاپ باز شده و مایع پمپ شده را از طریق کانال داخلی به قسمت مکش پمپ منتقل می کند.
گرداننده پمپ
اساسا پمپ های دنده ای برای کوبله مستقیم با الکتروموتور روی شاسی طراحی شده اند و برای سرعت پایین تر ( زیر 700 دور در دقیقه ) از جعبه دنده کاهنده که بین الکترو موتور و پمپ قرار میگیرد ، استفاده می شود . محور محرک بصورت مستقیم از نیروی گشتاور الکتروموتور تغذیه می شود . مقدار گشتاور اولیه ، در ادامه مشخص شده است .
جهت چرخش پمپ
اکثر پمپ های دنده ای ، راست گرد هستند ( دید از سمت محور محورک ) برای تجهیزات مخصوص ، پمپ های چپ گرد با جریان مخالف در نظر گرفته می شود .
مواد و جنس بکار رفته در پمپ
پمپ های استاندارد ، پوسته چدنی ، دنده فولادی آبکاری شده و محور فولادی دارند . بوش های این پمپ ها از جنس چدن با لایه برنزی است و همچنین از بوش فولادی که با ریخته گری گریز از مرکز پوشش برنزی یافته است نیز استفاده می شود .
قوانین کلی
بطور معمول سرعت گردش پایین تر برای مواد با دانسیته بیشتر ( سنگین ) و مایعاتی که خاصیت روغن کاری کمتری دارند ، در نظر گرفته می شود . همچنین برای زمان کار طولانی نیز با سرعت گردشی پایین بکار می رود . سرعت گردشی بالا برای مایعات رقیق با دانسیته پایین و ویسکوزیته ( سبک ) به کار می رود . همچنین برای روغن کاری خوب و استفاده از فشار ماکزیمم پمپ از سرعت گردشی بالا استفاده می شود .
ماکزیمم سرعت 1000 دور در دقیقه
برای جریان روغن کاری و سیستم خنک کن روغن و مایعات رقیق با ویسکوزیته 10-40 از این سرعت استفاده می شود .
ماکزیمم سرعت 750 دور در دقیقه
برای مایعات خود روغن کار با ویسکوزیته 150-30 از این سرعت استفاده می شود .
ماکزیمم سرعت 500-200 دور در دقیقه
برای مایعات سنگین ، روغن ها ، ملاس ها ، خمیر ها و دیگر مایعات که دارای ویسکوزیته بالا هستند از این سرعت استفاده می شود . ماکزیمم سرعت جهت پمپ های استنلس استیل و برنجی سرعت مجاز 200-500 دور در دقیقه می باشد
راهنمای استفاده بهینه از انواع پمپ های دنده ای و شرایط استفاده از گارانتی شش ماهه محصولات ایران تولید
1.برای جابجایی مواد خود روغن کار از پمپ های مخصوص محصولات ایران تولید استفاده بفرمایید .
2.برای جابجایی مواد دارای اشیاي فلزی و سخت ( هر چند کوچکتر از یک دهم میلیمتر ) از پمپ مخصوص آن استفاده میشود.
3.هنگام شاسی و کوپله کاری از کوپلینگ های بالانس شده و ماشین کاری شده استفاده گردد تا در موقع کار ،کوچکترین لرزشی نداشته باشد .
4.توصیه میگردد برای مواد غلیظ ( سنگین ) از کوپلینگ های هیدرولیک استفاده شود تا موتور در شروع کار با آمپر کمتر و توان بهتر استارت گردد .
5.توصیه میگردد از سوپاپ یا شیر یک طرفه و توری دانه ریز در ابتدای لوله مکش استفاده فرمایید .
6.توصیه میگردد از زانوی 45 درجه با فاصله حداقل 1 متر استفاده فرمایید تا پمپ با صدای کمتر و الکتروموتور با آمپر کمتری کار کند .
7.ابتدا از مملو بودن مواد داخل پمپ اطمینان حاصل نموده سپس موتور را استارت نمایید .
8.برای جلوگیری از هزینه های زیاد هر چند وقت یکبار بوش های برنجی پمپ را بازدید نموده و در صورت داشتن لقی حتی بیشتر از 0،5 میلیمتر آنها را تعویض نمایید . زمان تعویض بستگی به نوع کارکرد و مواد دارد .